Amucalar ve Babagan Kolu
AMUCA KABİLESİ VE BABAGAN KOLUNA BAĞLI BEKTAŞİLER
Trakya da Balım Sultan Erkanı uygulayan en büyük gurup AMUCA topluluğudur. Trakya’daki Balım Sultan Erkanı’nı uygulayan Babagan kolu Bektaşilerin merkezi Tekirdağ’ın Kılavuzlu köyüdür. Amucaların ve Trakya Babagan kolu Bektaşilerini temsilen Kılavuzlu köyünde ikamet eden Halife Halil Tiryaki Baba’dır. Balım Sultan Erkanı’na göre Babagan kolu Bektaşileri şuan İzmir’de ikamet eden Dedebaba Ali Hayder Ercan ‘a bağlıdırlar.
Sayıca kalabalık olan çift tarikatlı olan Amucalar gelmektedir .Bu kabile 1868 den beri Bektaşi ve Şeyh Bedreddinin tarikatlarına bağlıdırlar . Bu kabile çift tarikatlıdır . 1868 yılında büyük bir kısmı Bektaşiliğe geçmesine rağmen hala küçümsenmeyecek bir kısmı kabilenin Şeyh Bedreddin tarikatına mensuptur .Amucların Doğu Trakya’da 1877 yılında yedi köyleri olması nedeni ile bu köyler civarlarına yerleşim daha fazla olmuştur . köylerin 24 tanesi Kırklareli iline iki tanesi Tekirdağ’a biri Eskişehir’e diğer iki adeti Balıkesir’e bağlı köylerimizdir. Bunlar Ertuğrul ve Köseler köyleridir . ( Kaynak kişilerin verilerine göre kesinleşmemiş olmasına ramen 2003 yılında Eskişehir’de 3 Balıkesir’de 9 İzmit’te 2 köy adı tespit edilmiş.) Büyüklerimizin verdiği adlar ile Bu günkü Balıkesir iline bağlı Yenişar köyü ve Şıpka köyü olması gerekmektedir .(Bu köylerin İzmit ilinde olduğu söylenmektedir ) Ayrıca Eskişehir’de bulunan eski adı Belören veya Beleren olan bu günkü adı Şükranlı köyünün de tamamı olmasa bile bir kısmının Amucalardan olduğu bilinmektedir . Ayrıca Meriç’in Harmanlı köyünde halen 20 hanenin ,Bulgaristan’ın Harmanlı köyünden gelip yerleştiği bilinmektedir .Trakya’da adını Bolca Ana Kadın evliyası olarak duyuran yeni adı ile Mutlu köyde Amucaların köylerinden Dikencelilerin var olduğunu , Bolca Ana ziyaretimiz sırasından köy Muhtarı Naci Yardımcı’dan öğrenmiştim. (Bu kayıtta köy adının aslında Dikence değil Dikenlik olduğunu sonradan öğrendim .Dikenlik köyü Amucalardan değildir . Halk Dikence ile Dikenliğin aynı olduğunu sanması bizi yanıltmıştır .)
Buda bize göstermektedir ki Amucaların 1877 yılı göçü sırasında adını sanını bilmediğimiz pek çok köye ve büyük yerleşin yerlerine dağılmış oldukları sanılmaktadır .
Trakya haricinde kabilenin bir kısmının Bulgaristan’da olduğu bilinmektedir . 1989 göçünde Türkiye’ye gelenlerin bazıları buradaki köylerimizle irtibat kurmuş çoğunluğu ise aradan uzun zaman geçmesi dolayısıyla yeni yerleşim yerlerine gitmişlerdir .
Amuca Kabilesi köken olarak ERTUĞRUL Gazi soyundan gelmektedir .İki köyünün adı Ertuğrul’dur. Tarih kayıtlarında Amuga,Amuca, ve Amucalı adları ile yer almaktadırlar.
Haleb Rakka ve daha sonraları Kayseri’de görülmüşler. Kayseri’de kabile Şeyh Bedreddini tarikatına bağlı iken Kırklareli’nin o zamanki adı ile KEŞİRLİK bugünkü adı ile Kofcağız ilçesinin Ahmetler köyüne yerleşiyorlar. Burada kısa zamanda içinde on köy kuruyorlar. Kırklareli (Kırkkilise) kayıtlarında bu 10 köyün bazılarının isimlerine rastlanılmaktadır .
En eski kayıt 1491 yılında Malkoçlar köyü adına bulunmuştur.
Zamanın en işlek taş yolu(Halk arasındaki adı ile İpek yolu)üzerinde olan bu köyve diğer köylerimiz2.Mahmut döneminde Ahmet köyü tekkesinden tarikat liderleri Bulgaristan’ın Yenişar (Gorno novo selo)köyüne göç ettirilmiş . Bu göç anında bir çok dağılmalar olmuş ve köy sayıları bu devrede artmıştır . Köylerin ne kadarında Amucaların olduğu bilinmemektedir .
Şeyh Bedredini Babaların tümü Bulgaristan’ın Yenişar köyü kökenlidir .1877 yılında 33 adet Amuca köyü olduğu yaşlılarımızca söylenmektedir .Bazı köylerimiz Bulgaristan’ın yeni rejim döneminde birleştirilerek büyük köyler oluşturulmuştur .
1877 yılı sonrasın da Trakya’da eski köylere ilave olarak 19 köy kurulmuştur .Bunlara ilave Anadolu’da kesinleşen köy sayımız 3 tür .(yukarıda ilaveler hakkında bilgi vardır )
Ayrıca Babagan kolunun 11 Halife Baba liderinin bir adeti Kılavuzlu köyünde bulunmaktadır .Bu köyden şimdiye kadar 2 Halife Baba ve 4 adet Mürşit yetişmiştir .
Ayrıca Şarköy ve Mürefte’de ki , Çorlu ,Muratlı’daki dağınık Bektaşilerde Kılavuzlu köyüne bağlıdırlar .Kırklareli köylerinin de Bektaşilerinin bağlı oldukları yer Tekirdağ’ın Kılavuzlu Köyüdür .Şarköy ve Mürefte civarında bulunan Sarı Keçe Türkmenlerinin tamamı da Kılavuzlu köyüne bağlıdırlar .
Amuca Kabilesinin köyleri :
Tekirdağ’da Kılavuzlu ve Arzulu, Kırklareli‘de, Topçular, Malkoçlar, Beyci ,Aşağı ve Yukarı Kanaralar, Ahlatlı, Karaabalar, Ahmetler, Devletliağaç, Kapaklı, Tatlıpınar, Kocatarla,Koruköy ,Düzorman, Yörüklerbayırı, Kızılcıkdere, Deveçatağı, Karıncak, Çeşmekolu, Yenitaşlı, Yenibedir, Turgutbey,Umurca, ve Osmaniye, İstanbul’da Beşyüzevler, Taşlıtarla, İkitelli Parseller, Çorlu ilçesinin Reşadiye mahallesinde ikamet ederler.
Bunların 18 adetinde Bektaşi 7 adetinde ise Bedreddini tarikatına devam edenler vardır .Bazı köylerimizde ise Bedreddini Bektaşi beraber bulunmaktadır .Köylerimizin bazıların da ise aynı toplumun Sünnileşmiş mensupları vardır .
Amucalar ın Şeyh Bedreddini tarikatında Baba ve dede seçilmesi.
1491 yılından bu yana (Bu rakam resmi evraklarda bulunan en eski kayıt esas alınmıştır)Amucaların dini görevini KARAOĞLU ABDAL AHMET BABA soyundan gelen iki kol yürütmektedir.
Bu kişiler Karaoğlu Abdal Ahmet Babanın oğlu Abdal Ahmet ve Hacı Tahir’dir.
Baba adeti 2003 yılına kadar hala 4 olarak sınırlı tutulmuş .Bu 4 adet babanın Osmanlı dönemlerinde ne kadar uygulandığını bilemiyoruz. Bu gün Abdallar kolu ile Hacı Tahirliler den ikişer baba bulunmaktadır. Bu gün 2002 yılın sonunda Hakka yürüyen en kıdemli baba olan Kısmet Aktaş baba bu sayının gerektiğinde arttırılmasında bir sakınca görmüyorum demişti .2002 yılı içinde ehlilere babalık vereceğini Kısmet Aktaş baba söylemişti .(Vefat evveli konuşmalarımızda)Bu 4 baba 7 yılda bir hizmet tazeleme Şeyh Bedreddini erkanına göre yük indirme yapmaktadır.
Babalar soydan seçilmesine rağmen kendilerine MANEVİ SEYYİT demektedirler. Bu konuyu Kısmet Aktaş baba ile konuştuğumda, oğlum Refik, biz Amucalar Türkmen’iz hiçbir zaman bu yolu Arap seyitliğine dayanarak yürütmeyiz demişti .Bizim Şeyhimiz Bedreddin de Seyyit değildi. Ama seyitten el aldığı için biz de onun gibi Manevi olarak bu yolda hizmet veriyoruz demişti.
Şeyh Bedreddinilerde nasip alma Abdal Musa Bektaşilerine benzemektedir. Erinin eteğine eşi tutunarak baba ya teslim olmaktadırlar Musahiplik yoktur.